Alerji testi, bağışıklık sisteminin yabancı olarak görüp yüksek tepki verdiği zararsız mikroorganizma ya da maddelere karşı duyarlılığın ölçümü için yapılır. Uygulanması için çeşitli yöntemler mevcuttur. Yaygın olarak deri prick testi, patch (yama) testi, kan testi ile alerjik duyarlılıklar ölçülmektedir.
Alerji testi esnasında kullanılacak alerjenler ve bunların miktarı hastanın klinik öyküsü doğrultusunda belirlenmelidir. Sonuçlarda çıkan pozitiflik ya da negatiflik, hastanın diğer bulgularıyla birleştiğinde anlam kazanmaktadır. Bu nedenle alerji şüphesiyle hekime başvurulduğunda mevcut şikayetlerin detaylıca bildirilmesi, hastanın duruma dair iyi bir gözlem ve tespit yapabilmesi önemlidir.
Alerji Testi Nasıl Yapılır?
Alerjiler kişinin hayat kalitesini oldukça düşürebilmekte, hatta bazı durumlarda hayati tehlikeler doğurabilmektedir. Alerjiler ve ortaya çıkardıkları sorunlar da oldukça geniş bir aralıktadır. Kedi alerjisi gibi durumlar daha çok solunum yolu hastalıklarına yol açarken gıda alerjisi yaşayan kişi hayati tehlike altında kalabilir. Ancak her kişide bambaşka klinik öyküler, altta yatan farklı hastalıklar vb. olabildiğinden alerjilerle ilgili genel geçer tanımlamalar yapmak mümkün değildir.
Alerji testleri, kişinin şikâyet ve belirtileri doğrultusunda, kişiye özel şekilde hazırlanmaktadır. Bu testler hastane ortamında, hekimler tarafından yapılmaktadır. Yaygın olarak kullanılan üç alerji testi mevcuttur;
Bu test hızlı, güvenilir ve ucuz olması nedeniyle en sık kullanılan alerji tespit yöntemlerindendir. Bu testte muhtemel alerjenler deriye bir iğne batırılarak temas ettirilir. Yumurta, süt gibi besin alerjenlerini, çimen, ev tozu, küf gibi alerjen gruplarını belirlemekte sıklıkla kullanılır. Çocuk ve bebeklerde kullanımı tercih edilmemektedir, bu nedenle “yetişkin alerji testi” olarak da bilinmektedir.
Kimyasal madde alerjisini değerlendiren ve bu doğrultuda alerjik kontakt dermatit teşhisinde kullanılan bir test yöntemidir. Çeşitli uygulama yöntemleri mevcuttur. Ancak sıklıkla, muhtemel alerjenlerin deriye temas etmesini sağlayan bantlar aracılığıyla uygulanır. Uygulama yapılan yerde bantlar 48 saat boyunca kalır, bu esnada bölgenin reaksiyon gösterip görmediği kontrol edilir.
Bu testler daha çok diğer yöntemlerin uygulanamadığı durumlarda kullanılmaktadır. Hastanın kullandığı ilaçlardan etkilenmez ve deri testlerinin aksine antihistaminik kullanan hastalara da yapılabilir. Reaksiyon varsa derecelendirilerek teşhis tamamlanır, hastaya çeşitli tedaviler ve diğer çözüm yöntemleri uygulanır.
Alerji Testleri Kimlere Yapılır?
Alerjiler pek çok farklı reaksiyonla ortaya çıkabilmektedir. Ortaya çıkan reaksiyonların nedeni araştırılırken eğer hekim tarafından alerjik bir durum şüphesi oluşursa ya da semptomlar direkt bu noktaya işaret ediyorsa test yapılması gerekir. Her yaş ve durumdaki hasta için uygun testler mevcuttur. Ancak tüm testler aynı verimlilik ve aynı alerjenlerin tespitine uygun değildir.
- Yaygın bir cilt hastalığına sahip olma,
- Bazı ilaçların kullanılmış olması,
- Gıda intoleransı şüphesi gibi durumlarda alerji testi uygulanırken dikkat edilmesi gereklidir. Özellikle ilaç kullanımlarında, hastanın teste uygun olması için ilaç bırakıldıktan sonra da belirli süre beklemek gerekebilmektedir.
Bunun yanı sıra bazı testlerin uygulanması mevcut semptomların çeşidine bağlı olabilir. Alerji testlerinin tamamında aynı performans görülmemektedir. Ayrıca tüm testler aynı alerjenleri tespit etmekte kullanılamaz.
Alerji Testi Randevusu Almak İçin
Alerji Tedavisi Nasıl Yapılır?
En etkili alerji tedavisi, alerji nedenini ortadan kaldırmaktır. Alerjenden uzak durmak, sorunu önemli miktarda azaltacaktır. Bu nedenle alerji testi uygulanması ve sorunun belirlenmesi tedavinin büyük parçasını oluşturmaktadır. Ancak alerjinin oluşmasına neden olan nesne, besin veya mikroorganizmalardan korunmak her zaman mümkün değildir. Günlük hayatı olumsuz ölçüde etkilemeye başlayan alerjilerin tıbbi müdahale ile giderilmesi gerekebilir.
Alerjik reaksiyonlar her zaman hapşırık, nezle, kaşıntı gibi nispeten hafif ve tolere edilebilir seviyede görülmez. Bazen nefes darlığı, göğüste sıkışma, anaflaktik şok gibi hayati tehlikeye kadar uzanan semptomlar ortaya çıkabilir. Ayrıca besin ve böcek alerjileri de ciddi reaksiyonlar oluşmasına neden olabilmektedir.
Eğer alerji nedenleri ortadan tamamen kaldırılamıyorsa alerji çeşidine göre;
- Ortamın sık sık temizlenmesi, kıyafetlerin yıkanması vb.,
- Maske, güneş gözlüğü gibi yardımcı materyallerin kullanılması,
- Kullanılan kimyasal ve kozmetik malzemelerin doktor onayıyla seçilmesi gibi çözümler denenebilir.
Bu çözümlerin hiçbiri alerjiyi hafifletmiyorsa,
- Reçeteli ve reçetesiz alerji ilaçları,
- Göz damlaları,
- Burun damlaları,
- Kremlerle alerjinin önüne geçilebilir.
Bazı ağır durumlarda ve alerji kişinin hayat kalitesini ciddi derecede düşürüyorsa alerjen immünoterapisi yöntemi önerilebilir.