Kurdeşen cilt üzerinde ani olarak ortaya çıkan, kaşıntılı ve genellikle kırmızı kabarcıklardır. Tıbbi adı ürtiker olan bu kabartılar, farklı pek çok nedenle ortaya çıkabilmektedir. Altta yatan nedenin belirlenmesi ve bu doğrultuda tedavi seçeneklerinin araştırılması kalıcı bir tedavi için önemlidir.
Kurdeşen alerjik reaksiyonlar, enfeksiyon ve stres gibi nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Kronik bir durum söz konusu ise tedavi karmaşıklaşmakta, daha uzun ve detaylı bir süreç gerekmektedir. Akut ürtiker ise genellikle altı hafta içinde iyileşmektedir. Tedavi genellikle belirtileri hafifletmeye yöneliktir. Antihistaminikler en yaygın kullanılan ilaçlardır, çünkü kaşıntıyı ve kızarıklığı azaltmada etkilidirler. Ayrıca, tetikleyici faktörlerden kaçınmak önemlidir.
Kurdeşen Nedir?
Kurdeşen ya da ürtiker nedir? sorusu, cilt sağlığı ile ilgili en yaygın sorulardan biridir. Ürtiker, deride ani olarak oluşan, kaşıntılı ve kırmızı kabarıklıklarla karakterize bir cilt reaksiyonudur. Bu durum, genellikle alerjik reaksiyonların bir sonucu olarak ortaya çıkar. Bu hastalık, semptomların benzerliği nedeniyle zaman zaman uyuz hastalığı ile karıştırılmaktadır. Uyuz Sarcoptes scabiei adlı mikroskopik bir akar tarafından neden olunan bulaşıcı bir cilt hastalığıdır ve kurdeşenden tamamen farklıdır.
Peki, ürtiker ne demek? Ürtiker yahut kurdeşenler kaşıntılı, kırmızı kabarıklıkların oluşumuyla kendini gösteren bir cilt reaksiyonunun adıdır. Halk arasında sıkça kullanılan “kurdeşen dökmek” ifadesi, aslında kurdeşenin belirtilerinin ortaya çıkması anlamına gelir. Kurdeşen hastalığı, ürtiker ile aynı anlama gelmektedir. Bu hastalık iki ana türe ayrılabilir:
Akut ürtiker: Altı haftadan kısa süren durumlarda ortaya çıkar. Genellikle belirli bir alerjene veya tetikleyiciye maruz kalma sonucu gelişir.
Kronik ürtiker: Altı haftadan uzun süren durumlarda görülür. Nedeni sıklıkla bilinmez ve daha karmaşık bir tıbbi değerlendirme gerektirebilir.
Kurdeşenin Nedenleri
Ciltte kaşıntılı kabarcıklarla karakterize olan hastalığın oldukça fazla nedeni olabilir. Sinirsel durumlar, stres, yorgunluk vb. durumlar bu hastalık nedenlerindendir. Ayrıca bazı yiyecekler ve hastalıklar da kurdeşene neden olur.
Bazı en yaygın nedenler şu şekilde sıralanabilir:
Fıstık, kabuklu deniz ürünleri, yumurta ve süt gibi gıdalar; aspirin, antibiyotikler ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar gibi bazı ilaçlar; arı sokmaları, lateks ve bazı bitkiler.
Dar giysiler vb. ile cilde uygulanan basınç; soğuk hava veya sıcak suya maruz kalmak; nadir durumlarda, güneş ışığına maruz kalmak.
Grip, soğuk algınlığı ve diğer viral enfeksiyonlar; özellikle bazı bakteriyel cilt enfeksiyonları.
Yoğun duygusal stres, psikolojik sorunlar ve bunlarla tetiklenen yorgunluk, uykusuzluk gibi durumlar.
Hipotiroidizm veya hipertiroidizm gibi tiroid hastalıkları; otoimmün hastalıklar, bazı kanser türleri de dahil olmak üzere diğer kronik sağlık sorunları.
Koruyucular ve yapay renklendiriciler gibi bazı gıda katkı maddeleri; iş yerinde maruz kalınan bazı kimyasallar.
“Ürtiker neden olur” sorusunun her zaman bir yanıtı bulunamayabilir. Bazı ürtiker vakalarında, neden belirlenemez ve bu durum “idiyopatik ürtiker” olarak adlandırılır.
Ürtiker Belirtileri
Ürtiker, toplumda oldukça yaygın bir cilt problemidir. Ürtiker hangi hastalığın belirtisi? Bu hastalık tek başına ortaya çıkabilir, bununla birlikte bazı otoimmün hastalıklar vb. de ürtikerle belirti verebilmektedir.
Akut ya da kronik ürtiker belirtileri birbirinden farklı olabilir. Hastalığın nedeni de belirtileri gibi birbirinden farklıdır.
Bu belirtiler bazı alerji belirtileri ile karıştırılabilir. Ayrıca problemler başka hastalıkların belirtisi olarak da görülebilir. Bu nedenle fark edildiği anda bir dermatologla görüşmek, muayene olmak ve tedavi seçeneklerini görüşmek gereklidir.
Uzman Doktor Melek Nagehan Saniç, bu alandaki pek çok tanı ve tedavi uygulamasını yapan bir dermatolog hekimdir. Siz de cilt problemleriniz için bizimle iletişime geçebilir, detaylı bilgi ve randevu alabilirsiniz.