Elde egzama kuruluk ve kaşıntıyla ortaya çıkan; ciltte kızarıklık, pullanma gibi sorunlar oluşturan dermatolojik bir rahatsızlıktır. Atopik dermatit olarak da bilinen bu hastalık yatıştırıcı tedaviler uygulanmadığı takdirde tekrarlayabilmektedir. Estetik, sosyal ve fiziksel açıdan pek çok probleme yol açabilmektedir.
Elde egzama kronik sebeplerle ortaya çıkabileceği gibi sabun, deterjan gibi alerjen maddelerin tetiklemesi sonucu ya da soğuk ve kuru hava gibi çevresel etmenlere bağlı olarak da oluşabilir. Sert kimyasallar içeren ürünler kullanmamak ve cildi düzenli bir şekilde nemlendirmek egzama oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir. Bunun yanı sıra stres de egzamayı tetikleyen en önemli unsurlardan biri kabul edilmektedir.
Elde Egzama Nasıl Geçer?
Eller, en çok kullanılan organlardan biri olmasının yanında en göz önündeki organlardan da biridir. Bu nedenle pek çok insan ellerinde ortaya çıkan egzamayı bir an önce tedavi etmek için çare aramaktadır. Eldeki egzamaya ne iyi gelir sorusunun yanıtı ise oldukça basittir. Öncelikle alerjen maddenin kullanımını derhal kesmek gerekir. Özellikle kolonya ve dezenfektan kullanımını azaltmak ve cilt bariyerini tahriş etmekten kaçınmak büyük önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra hekim tavsiyesiyle kortikosteroid içeren kremler ve kaşıntıyı hafifletmek için antihistaminik ilaçlar kullanmak egzamaya bağlı şikayetlerin giderilmesinde önemli rol oynar.
Ellerde ortaya çıkan en yaygın dermatit belirtileri ise şunlardır:
- Kaşıntı,
- Kuruluk ve çatlama,
- Ciltte hassasiyet ve kızarıklık,
- Kabuklanma veya şişlik,
- Sulu kabarcıklar ve yaralar.
Peki, eldeki egzama neden olur?
En sık karşılaşılan egzama türlerinden biri de el egzamasıdır. Soğuk ve kuru hava, elleri çok sık yıkamak, sabun ve deterjanlar, kozmetik ürünler, gıda alerjileri, bağışıklık sisteminin düşmesi, toz, küf ve polenler, genetik nedenler ve staphylococcus aureus adı verilen bir bakteri ellerde egzamaya yol açabilir.
Egzamaya karşı alınabilecek önlemler de mevcuttur. Her şeyden önce egzamaya yol açabilecek bazı alışkanlıklardan vazgeçmek gerekir. Cilt dokusunu irrite edecek davranışların tekrarlanmaması önemlidir. Bununla birlikte özellikle strese bağlı egzama belirtilerinin hafifletilmesi için stres faktörlerinin ortadan kaldırılması şarttır. Aksi halde sık tekrarlayan ve zor iyileşen vakalar gözlenebilir.
Bunlara ek olarak egzamaya karşı alınabilecek önlemleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Bol su tüketmek,
- Cildi düzenli bir şekilde nemlendirmek,
- Cilt bariyerini tahrip edecek kozmetik ürünlerden kaçınmak,
- Temizlik yaparken eldiven kullanmak,
- Sağlıklı beslenmek,
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek.
El Egzaması Bulaşıcı mıdır?
En çok merak edilen sorulardan biri de egzamanın bulaşıcı olup olmadığıdır. Hayır. Egzama bulaşıcı bir hastalık değildir. Temas egzaması olarak da bilinen kontakt dermatit dış etkenlerin (kimyasal ve fiziksel uyaranların) deriye temas etmesi sonucu ortaya çıkan bir egzama türüdür. Egzamanın kişiden kişiye bulaşması söz konusu değildir. Fakat derideki mantar enfeksiyonu görünüş itibariyle egzama ile karıştırılabilir. Mantar enfeksiyonu, Candida adı verilen bir mantarın neden olduğu bulaşıcı bir hastalık iken egzama derinin dış etkenlere karşı verdiği bir tepkidir. Egzamayı mantar enfeksiyonundan ayırt edebilmek için hekime başvurmak elzemdir.
En yaygın diğer egzama türleri ise şunlardır:
Kulak egzaması olarak da bilinir ve daha çok cildin yağlı bölgelerinde kaşıntı, kızarıklık, kabuklanma gibi şikayetlerle ortaya çıkar.
Yaşlanmaya bağlı cilt dokusunda kuruluğun ortaya çıkması sonucu görülen bir egzama türüdür. Deride çatlak ve döküntülere neden olur.
Halk arasında sulu egzama olarak bilinen türdür. Madeni para büyüklüğünde ortaya çıkabilen kaşıntılı lezyonlardır. Kabarcık, sızıntı ve kabuklanmalar görülebilir.
Ayakta çalışanlarda ve doğum yapmış kadınlarda daha sık görülen bu egzama türü bacaklarda kuruluk, kaşıntı, su toplaması gibi belirtiler gösterebilir.
Egzama tanısı mutlaka klinik muayene ile konulmalıdır. Egzamanın türünü belirlemek için de bir hekime başvurmak ve buna uygun tedaviyi planlamak gerekir. Özellikle eldeki egzama tedavi edilmediği takdirde açık yaraya dönüşebilir ve enfeksiyon riski gelişebilir. Bu durum günlük rutinleri aksatan ve iyileşmeyi geciktiren olumsuzluklara yol açabilir.
Uzman Doktor Melek Nagehan Saniç, alanında deneyimli bir hekimdir. Egzama tanı ve tedavisi için bizi hemen arayarak randevu oluşturabilirsiniz.