Egzama

Egzama her yaşta görülebilen yaygın bir deri hastalığıdır. Nedeni tam olarak bilinmeyen bu rahatsızlık, elde ve ayakta görüldüğünde bu organların günlük işlevlerini yerine getirmesinde zorluklara sebep olur. Egzamanın belirtileri görüldüğünde uygun tedavi için mutlaka doktora başvurulmalıdır. Zamanında uygulanan doğru tedavi ile hastalık kontrol altına alınarak kişinin yaşam kalitesi arttırılabilir.

Egzama hastalığı alerjik bir reaksiyondan ya da stresten kaynaklanabilir. Ciltte kızarıklık ve kaşıntıya sebep olan bu rahatsızlığın ilerlemesi halinde cilt üzerinde kabarcıklar görülebilir.
Genel itibariyle el ve ayak bölgesinde görülen egzama, ciltte kuruluğa neden olduğu için kaşınması halinde ise tahrişe sebebiyet verir.

Egzama hastalığı için sebebi tam olarak bilinmediğini söyleyebiliriz. Fakat nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Genetik faktörlerin etkisiyle
• Alerjik reaksiyonlar sebebiyle
• Temizlik malzemelerinin içerisinde bulunan kimyasal maddelerden (özellikle çamaşır suyundan)
• Elin çok sık yıkanmasından
• Stresten kaynaklı sebeplerle hastalığın ortaya çıktığı söylenebilir.

Egzama tıbbi olarak sınıflandırılmıştır. Ömür boyu devam edebilen bu hastalığın çeşitleri şunlardır:

Egzama belirtileri çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkar. El, ayak, saç derisi, bacak ve yüzde görülen bu hastalığın genel olarak belirtileri benzerdir. Belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Deride kaşıntı
• Ciltte kabarcık oluşumu
• Deride döküntü ve kabuklanma
• Ciltte oluşan kızarıklıklar
• İltihap oluşumu
• Saç derisinde oluşan kepeklenme
• Derinin çatlaması

Egzama başlangıcı ciltte oluşan küçük su dolu kabarcıklar şeklinde kendini gösterir. Sonraki dönemde ise bu kabarcıklar hastalığın seyri ilerledikçe kepeklenme, kabuklanma ve son olarak da ciltte kalınlaşma şeklinde görülür. Geceleri kaşıntı arttığı için uyku problemleri yaşanabilir. Bazı hastalarda deride herhangi bir belirti olmamasına rağmen kaşıntı hastalığın göstergelerinden olabilir. Bu belirtiler dikkate alınarak dermatoloji uzmanına görünmek yerinde olacaktır.

Egzama tanısı konulabilmesi için öncelikle fiziki muayene yapılması gerekir. Fiziki muayene sırasında hastanın öyküsü dinlenir. Böylece hastalığın belirtileri öğrenilir. Detaylı öykü ve fiziki muayene hastalığın teşhisi için yeterli olabilir. Fakat hastalığın tanısı için alerji testleri de yapılabilir.

Yama testi, hastanın duyarlı olduğu alerjen maddenin ortaya çıkarılabildiği bir yöntemdir. Bu test sırasında kişinin sırtına alerjen maddelerden düşük dozda sürülür. 48 ya da 72 saat sonra açılır. Alerjen maddelerin sürüldüğü bölgede sulanma, kabarma veya kızarıklık olup olmadığına bakılır. Eğer bu belirtiler varsa kişinin sürülen maddeye karşı alerjik egzamasının olduğu tespit edilebilir.

Bir başka tanı yöntemi ise Deri Prick (SPT) testidir. Bu testte ön kolun iç yüzeyine alerjen maddeler damlatılır. Ardından steril bir lanset yardımıyla kolda bir çizik oluşturulur. Bir süre sonra bu maddelerin o bölgede kızarıklık ve kabarcık oluşturup oluşturmadığına bakılır. Eğer bu belirtiler varsa alerjen madde tespit edilmiş olur.

Egzama bulaşıcı bir rahatsızlık değildir. Kronik bir hastalık olarak tanımlanabilir. Fakat kişinin yaşam kalitesini düşüren, gün içerisinde insanı huzursuz edebilen bir hastalıktır.

Egzama tedavisi için öncelikle altında yatan sebep yani egzamayı ortaya çıkaran alerjik maddenin ne olduğu tespit edilmelidir. Yapılacak tedavi belirtileri azaltan ya da kontrol altına alan bir amaç gütmektedir. Egzamanın tedavi yöntemleri şunlardır:

• Cilt nemlendirici kremler ve losyonlarla cildin kuruyup çatlaması önlenebilir.
• Kaşıntı ve kızarıklık için doktorun önerdiği steroid içeren egzama kremi kullanılabilir.
• Kremlerin etkili olmadığı durumlarda ise bağışıklık sistemin baskılamak için egzama ilacı alınabilir.
• Lokal kortikosteroid pomatlar ve ıslak pansuman yapılabilir.
• Çatlaklardan dolayı ciltte enfeksiyon oluşmuşsa antibiyotik kullanılabilir.
• Kaşıntı için antihistaminik alerji ilaçları içilebilir.
• Deriyi güçlendirmek ve egzama ataklarının sıklığını azaltmak için nemlendiriciler dışında nötral sabunlar, bariyer kremler ve egzama şampuanı kullanılabilir.
• Ellerde görülen egzamalar için ev işi yaparken veya gece yatarken koruyucu egzama eldiveni takılabilir.
• Alerjik egzamalarda, alerjiye sebep olan maddenin ya da hayvanın ortamdan uzaklaştırılması hastalığın belirtilerinin hafiflemesi için iyi bir yöntem olabilir.

Hastalığın tedavisinin dışında egzamadan etkilenmemek için ya da etkilerini azaltmak için günlük hayatta dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunlar kişinin atak dönemlerini rahat geçirmesini sağlayacak yöntemlerdir. Bu yöntemler şunlardır:

• Bulunulan ortam sık sık havalandırılmalıdır.
• Her gün banyo yapmaya özen gösterilmelidir.
• Çok sıcak suyla banyo yapılmamalı ve sert yüzeyli kese ve lifler kullanılmamalıdır.
• Egzamalı cilt kaşınarak tahriş edilmemelidir.
• Bulaşık yıkarken ve temizlik yaparken eldiven kullanılmalıdır.
• Sağlıklı ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir.
• Bağışıklık sistemi kuvvetlendirilmelidir ve doktorun önerdiği egzama diyeti uygulanmalıdır.
• Mümkün olduğunca stresten uzak durulmalıdır.
• Günlük su tüketimine dikkat edilmelidir.
• Yünlü giysilerin cilde direk temas etmesi engellenmelidir.
• Cildi nemlendirici krem kullanılmalıdır.

Bu tavsiyeler dikkate alındığında hastalık kontrol altına alınabilir. Böylece kişinin yaşadığı sıkıntılar en aza indirilmiş olur..